خالق فروشگاه اینترنتی آمازون چه کسی بود؟

گاهی اوقات نام ها مفهومی متفاوت از ذهنیت های قبلی ما دارند. مثل ” آمازون” که تا قبل از دست به کار شدن جف بزوس، تداعی کننده یک رودخانه ی پرخروش و وحشی بود. اما پس از اینکه جف بزوس فروشگاه اینترنتی خود را آمازون نامید، همه چیز تغییر کرد و این رودخانه عظیم به دومین حدس آدم های قرن 21 تبدیل شد.

جف بزوس، خالق شرکت آمازون و ثروتمندترین فرد جهان در سال ۲۰۱۸ است. کسی که توانست رکورد بیل گیتس را بشکند. اما جف چگونه توانست به این موفقیت برسد؟ و او کار خود را از کجا آغاز کرد؟

جف بنیانگذار منبع آبی ، شرکتی است که هدف آن ایجاد سفر فضایی ارزان برای مردم عادی است. بزوس همیشه مشتری خود را در ذهن دارد، مهم نیست که بر روی چه چیزی کار می‌کند. اولویت شماره اول او ساخت دسترسی سریع و آسان است. او شخصیت فوق العاده هوشمند و سرکشی دارد.  این دو ویژگی شخصیتی می تواند او را از یک شخص دلسوز و مهربان به یک قاضی خشن در عرض چند ثانیه تبدیل کند. جف بزوس، شخص فوق العاده جاه طلبی تا به امروز شناخته شده است و به دنبال یافتن امکانات تکنولوژی مدرن است.

دوران کودکی و جوانی جف بزوس

جف در سال 1964 در نیو مکزیکو متولد شد. جف در ابتدا علاقه‌بسیار زیادی به دنیای رایانه‌ها داشت و در رشته‌ی علوم رایانه و مهندسی برق دانشگاه پرینستون تحصیل می‌کرد. پس از فارغ التحصیلی او در وال استریت کار خود را آغاز کرد و در سال 1990 او جوانترین معاون ارشد در شرکت سرمایه گذاری شاو شد. او پس از 4 سال شغل پردرآمد خود را ترک کرد تا سایت آمازون را که در ابتدا یک کتابفروشی آنلاین بود، راه اندازی کند.

اولین قدم‌های آمازون روی زمین سیمانی

جف در مورد شیوه آغاز به کار و راه‌اندازی آمازون می‌گوید: ما برنامه‌ریزی بی‌عیب و نقصی نداشتیم. فقط یک فضای ۴۰ متری در اختیارمان بود. ما حتی یک میز معمولی برای بسته‌بندی سفارش‌ها نداشتیم و همه کارها را به صورت دستی، در حالی که روی زمین سیمانی زانو زده بودیم انجام می‌دادیم. ما کارمان را از یک گاراژ کوچک شروع کردیم چون هم هزینه کافی برای اجاره یک دفتر را نداشتیم و هم می خواستیم استارت آپ گاراژی را تجربه کنیم.

یک کتاب‌فروشی که به فروشگاهی تمام عیار تبدیل شد

از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را می‌توانید در فروشگاه آمازون پیدا کنید. اما آمازون در ابتدا این‌گونه نبود. این فروشگاه پر محصول، در اوایل کارش تنها یک کتاب‌فروشی بود.

بعد از گسترش کار آمازون به کشورهای کانادا، ژاپن، انگلستان و فرانسه، او ایمیل‌هایی از مشتریان خود دریافت کرد که در آن درخواست محصولات متنوع‌تری مانند سی‌دی‌ها و لوازم خانگی مطرح شده بود. جف، خیلی زود دست به کار شد و این محصولات را در سایتش قرار داد.

چرا آمازون محبوب شد؟

بزوس، چهار معیار اصلی را برای آمازون در نظر گرفت:

تمرکز روی مشتری به جای تمرکز روی رقبا

اشتیاق برای اختراع‌های جدید

تعهد برای عمل کردن به بهترین شکل

تفکر بلند مدت

آمازون، یک شرکت خرده فروشی اینترنتی است که شاید ارزانی را بتوان زیر مجموعه‌ای از اولین معیارهای موفقیت آن در نظر گرفت. به همین دلیل، بزوس تلاش می‌کند تا هزینه‌های مجموعه‌اش را در کمترین حالت ممکن نگه دارد و به این ترتیب، خریدی ارزان قیمت را برای مشتریان خود فراهم کند. علاوه بر این، آمازون، رابط کاربری ساده‌ای دارد که امکان استفاده از آن را برای هر کاربری با هر اندازه آگاهی از دانش کامپیوتر، آسان می‌کند.

هر کشور، یک آمازون

بعضی کشورها قوانینی متفاوت برای شرکت‌های اینترنتی در نظر گرفته‌اند. آمازون برای این که بتواند بازار خود را در این کشورها گسترش دهد، چاره‌ای جز همراهی با این قوانین نداشت. به همین دلیل برای آن کشورها سایتی اختصاصی و جداگانه راه‌اندازی کرد. در حال حاضر این سایت‌های اختصاصی  برای کشورهایی مثل انگلیس، ایرلند، فرانسه،‌ کانادا، آلمان، اسپانیا، هلند، استرالیا، برزیل، ژاپن، چین، هند و مکزیک طراحی شده‌اند.

قوانین و سنت‌های عجیب و غریب در آمازون

غیرمعمولی بودن، یکی از سخت‌ترین کارهایی است که تنها از عهده برخی از مردم برمی‌آید و بر حسب اتفاق، ۱۰۰ درصد کارآفرین‌های بزرگ، کسانی که دنیا به خاطر وجودشان به جای بهتری تبدیل شد، غیرمعمولی و حتی گاهی دیوانه به نظر می‌رسیدند. آن‌ها به خاطر طرز نگاه متفاوتشان، توانستند مسیری تازه برای خودشان بسازند و مردم را نیز با خود همراه کنند. در مجموعه آمازون نیز سنت‌ها و قوانین جالب و گاهی عجیبی وجود دارند که خواندن آن‌ها خالی از لطف نخواهد بود.

1. هیچ یک از کارمندان آمازون، جای پارک رایگان ندارند. اگر پارکینگ بخواهند باید کرایه آن را پرداخت کنند.
2. هیچ نوع تنقلات و خوردنی ای به صورت رایگان برای کارمندان وجود ندارد.
3. قانون خوراکی شامل سگ ها نمی شود. برای سگ ها خوراکی رایگان قرار داده شده است.

نقاط قوت آمازون

شاید این کنجکاوی برای شما هم ایجاد شده باشد که چه نکته‌های مثبتی، آمازون را به چیزی که اکنون می‌شناسیم تبدیل کرده است. بیایید نگاهی به چند مورد از این نکته‌ها بیندازیم.

مدیریت هزینه، تمایز و تمرکز سه نقطه قوت مهم در مورد وب‌سایت آمازون است. این راهبردهای استراتژیک سه‌گانه، سود زیادی را برای جف بزوس و سهام‌داران این شرکت فراهم می‌کنند.

اگر جایی وجود داشته باشد که در آن ارزش مشتری از سود مهم‌تر باشد، بدون شک آنجا آمازون است. بخش خدمات مشتریان آمازون، رفتار خریداران را مورد بررسی قرار می‌دهد تا بتواند به بهترین شکل به مشتریان خود خدمت رسانی کند. آمازون ادعا می‌کند که حدود ۵۵ درصد از مشتریانش، خریدهای قبلی خود را تکرار کرده‌اند. این بدان معنا است که تلاش‌های آمازون برای ایجاد مشتریان وفادار نتیجه‌بخش بوده است. بدون شک، حفظ مشتریان قدیمی، هزینه‌هایی بسیار کمتر از تبدیل کاربر به مشتری جدید خواهد داشت.

داشتن مشتری از سرتاسر جهان – نمایندگی آمازون در ایران وجود ندارد. اما کاربران ایرانی می‌توانند با استفاده از پرداخت ارزی، خرید خود را انجام دهند – یکی از نقاط قوت فوق‌العاده برای آمازون به شمار می‌رود. این جامعه بزرگ و متنوع از افراد و سلیقه‌ها با فرهنگ‌ها و خواسته‌های متفاوت، زمینه رشد جهانی آمازون را فراهم کرده است.

یکی از مزیت‌های رقابتی آمازون، سیستم تحویل منحصربه‌فرد و تدارکات حرفه‌ای آن است. با در اختیار داشتن این مزیت، آمازون توانسته به خواسته‌های مشتریان خود برای تحویل راحت و سریع، جامه عمل بپوشاند.

رهبری هزینه یا «Cost Leadership» یکی از استراتژی‌های مهم بزوس برای اداره کردن آمازون است. او می‌کوشد تا محصولات سایت را با کمترین هزینه به دست مشتریانش برساند.

استراتژی «جهانی باش اما محلی عمل کن» به آمازون این امکان را داده تا بتواند کسب‌وکارهای الکترونیک محلی را به چالش بکشد. این شرکت با تشکیل زنجیره‌هایی از تامین کالاها در محل، توانسته به دورترین مشتریان خود خدمت‌رسانی کند. سایت‌هایی مثل «IMBD.com» و «woot.com» نمونه‌هایی محلی از زنجیره تامین آمازون در کشورهای مختلف به شمار می‌روند.

مورد بعدی، فعالیت هم‌زمان در سه بخش کلیدی شامل «بازارها»، «خدمات وب‌سایت آمازون» و «سرویس Prime» است که مثل یک پازل در کنار هم قرار می‌گیرند و تصویری کامل از آمازون واقعی را به نمایش می‌گذارند.

نقاط ضعف سایت آمازون

بررسی نقاط ضعف آمازون علاوه برای این که به ما اجازه می‌دهد تا از دریچه‌ای متفاوت به این ماشین پول‌سازی نگاه کنیم، می‌تواند فرصت‌هایی را برای استارت آپ‌های تازه نفس ایجاد کند. چون همیشه یکی از بهترین راه‌ها برای آغاز تجارتی جدید، پیدا کردن نقطه‌های تاریکی است که شرکت‌های دیگر آن‌ها را به دلایل آشکار و نهان، نادیده گرفته‌اند. در این بین، می‌توان درس‌های خوبی را از اقدام‌هایی که باعث به وجود آمدن نقطه‌های ضعف در یک شرکت بزرگ می‌شوند، یاد گرفت.

آمازون در چند سال گذشته، تلاش و منابع زیادی را برای گسترش زمینه‌های فعالیتش صرف کرده است. این بدان معنی است که جف بزوس، در حال تغییر تمرکز خود از خرده فروشی آنلاین به بخش‌های دیگر است. شاید اقدام بزوس از نظر تنوعی که به ریسک‌های کاری‌اش اضافه می‌کند عاقلانه به نظر برسد. اما خطری بزرگ پشت این اقدام نهفته است و آن دور شدن و حتی از دست دادن مشتریان اصلی‌اش خواهد بود. مقایسه کردن این اقدام آمازون با یکی از گفته‌های خود بزوس، او می‌گوید: «شرکت‌های نوپا باید در حد پرتوی لیزر، متمرکز باشند. بسیاری از استارت‌ آپ‌هایی که من می‌بینم و با آن‌ها صحبت می‌کنم، می‌خواهند خیلی کارها را با هم انجام دهند.

این مهم است که منابع ارزشمند اولیه خود را که بسیار هم محدود هستند روی یک نقطه، متمرکز کنید.» حالا سوال اینجا است که آیا بزوس در اثر گذشت زمان، گفته خود را در مورد حرکت لیزری فراموش کرده یا اینکه نکته‌ای مهم‌تر – شاید افزایش سود در بخش‌های دیگر یا پاسخ به نیازهای تکنولوژی که در آینده برای آمازون مفید خواهند بود – باعث تغییر نظر او شده است؟

ارسال رایگان محصولات، همیشه آمازون را با خطر از دست دادن سود روبه‌رو کرده است. به همین دلیل در آمازون همه به دنبال پیدا کردن راهی برای کاهش هزینه‌ها هستند تا این سود از دست رفته به شکلی موثر جبران شود.

نظر شما چیست؟

آیا می‌توانید چند نکته مثبت و منفی دیگر راجع به آمازون و تصمیم‌های جف بزوس مثال بزنید؟ اگر روزی این امکان برای ایرانی‌ها فراهم شود که خیلی راحت و بدون دغدغه از آمازون خرید کنند، فکر می‌کنید فروشگاه‌هایی مثل دیجی‌کالا بتوانند در مقابل آمازون قد علم کنند؟